Κόρη που υποβαστάζει το στέγαστρο της εισόδου του Μουσείου Κώστα Αργυρού

Πριν από το 1992

Πέτρα

Η Κόρη, εμπνευσμένη από τα διάσημα αρχαία γλυπτά των Καρυάτιδων που στηρίζουν την οροφή του Ερεχθείου στην Ακρόπολη των Αθηνών, έχει δημιουργηθεί για να στηρίζει με τη σειρά της την είσοδο του Μουσείου Κώστα Αργυρού. Πιθανότατα πρόκειται για το τελευταίο ολοκληρωμένο πέτρινο έργο του καλλιτέχνη.

Η Γέννηση του Χριστού

1986-1987 

Γλυπτικό σύνολο

Κεντρικά πρόσωπα της σκηνής της Γέννησης του Χριστού είναι η Παναγία που κρατά στα γόνατά της τον Χριστό και τον φασκιώνει, με έναν πρωτότυπο εικονογραφικά τρόπο, και ένας βοσκός, γονατισμένος, με την ξύλινη μαγκούρα του. Τη σκηνή συμπληρώνουν δύο ζώα, ένα βόδι και ένα πρόβατο, που είναι δεμένα πάνω στη φάτνη με μεταλλική αλυσίδα. Ο χώρος που έχουν τοποθετηθεί τα γλυπτά σχεδιάστηκε και διαμορφώθηκε από τον ίδιο τον Αργυρού, έτσι ώστε να θυμίζει το σπήλαιο που γεννήθηκε ο Χριστός. Στην οροφή έχει εντοιχιστεί γλυπτό που παριστάνει το αστέρι της Βηθλεέμ.

Αλυσοδεμένη Κύπρος

1981

Ασβεστόλιθος Ξυλοφάγου

Η Αλυσοδεμένη Κύπρος αφηγείται τα δεινά που ταλανίζουν το νησί και τους κατοίκους του από τους διάφορους κατακτητές. Ειδικότερα, αναφέρεται στην Αγγλοκρατία και στην τουρκική εισβολή του 1974.

Η γυναικεία μορφή, η προσωποποίηση όλων των Κυπρίων, είναι ντυμένη παραδοσιακά, όπως μια τυπική γυναίκα της υπαίθρου εκείνης της εποχής. Τα χέρια της είναι δεμένα με χοντρή αλυσίδα, η οποία αποτελεί ξεχωριστό μέρος και συμβολίζει τη σκλαβιά. Στο τρίτο μέρος του έργου αποδίδεται το σκηνικό του μαρτυρίου, η ίδια η Κύπρος.

Πετεινός

μεταξύ 1985 και 1995

Ασβεστόλιθος

Ο πετεινός έχει σκαλισμένες λεπτομέρειες όπως το λειρί, τα φτερά και τα αρχικά του Κώστα Αργυρού στη βάση του γλυπτού. Το έργο είναι ένα από τα πολλά γλυπτά του Κώστα Αργυρού που αναπαριστούν πτηνά και είναι εμπνευσμένα από το φυσικό περιβάλλον του Μαζωτού.

Οικογένεια Αγίου Ξενοφώντος

1988

Ξύλο Λεύκης, Γλυπτικό σύνολο

Ο άγιος Ξενοφών με την αγία οικογένειά του, τη σύζυγό του Μαρία και τους γιους τους Αρκάδιο και Ιωάννη Και οι τέσσερις μορφές φέρουν φωτοστέφανο και κρατούν σταυρό στο χέρι. Ο άγιος και η σύζυγός του κρατούν επίσης ειλητάρια με επιγραφές. Πρόκειται για το τελευταίο ολόγλυφο γλυπτικό σύνολο από ξύλο που φιλοτέχνησε ο Αργυρού, θέλοντας προφανώς να τιμήσει τον άγιο Ξενοφώντα, στη μνήμη του οποίου έχει αφιερωθεί το περίφημο ξωκλήσι στον Μαζωτό.

Σκηνή στον περίβολο της εκκλησίας της Παναγίας της Πετούντας

1971-1990

Γλυπτικό σύνολο

Σκηνή που εκτυλίσσεται στον περίβολο της εκκλησίας της Παναγίας της Πετούντας, πολύ κοντά στη θάλασσα του Μαζωτού. Αποτελείται από το πέτρινο ξωκλήσι, τον κωδωνοκρούστη που κτυπά την καμπάνα, με το σχοινί να περνά μέσα από τα χέρια του, τον ιερέα, το παιδί που κρατά στα χέρια του τον δίσκο με τα κόλλυβα και μία γριά που μόλις έχει πάρει το σακουλάκι με τα κόλλυβα και απομακρύνεται. Το γλυπτικό σύνολο συμπληρώνει το πρώτο γνωστό ξύλινο έργο του Αργυρού Αετός με την Παναγία της Πετούντας, στο οποίο ένας αετός κουβαλά στην πλάτη του την Παναγία Θεοτόκο μαζί με τον Χριστό. Σε αυτό το μοναδικό γλυπτικό σύνολο ο Αργυρού συνταιριάζει αρμονικά την πέτρα και το ξύλο.

Σκύλος με ανασηκωμένη ουρά

1982

Ασβεστόλιθος Ξυλοφάγου

Ο Σκύλος με ανασηκωμένη ουρά έχει περασμένο στον λαιμό πραγματική αλυσίδα ως περιλαίμιο. Η προσθήκη πραγματικών αντικειμένων είναι σύνηθες χαρακτηριστικό στη δουλειά του Κώστα Αργυρού. Αποτελεί ένα από τα τρία έργα της συλλογής του Μουσείου που απεικονίζουν σκύλο.

Κοιμωμένη

Ασβεστόλιθος Ξυλοφάγου

Το έργο είναι εμπνευσμένο από την Κοιμωμένη του Ελλαδίτη γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά. Μοντέλο ήταν η ανιψιά του. Ο Αργυρού αποδίδει με λεπτομέρεια τις πτυχές του σκεπάσματος, τη διακόσμηση της μαξιλαροθήκης και τα μαλλιά της γυναίκας. Επιτυγχάνει, επίσης, να αποδώσει τα πόδια κάτω από το σκέπασμα.

Ο Χατζηδημήτρης καβαλάρης ενώ φέρνει στον Μαζωτό την εικόνα του Αγίου Ξενοφώντος

1987

Ασβεστόλιθος Ξυλοφάγου

Ο Χατζηδημήτρης έζησε στον Μαζωτό κατά τον 19ο αιώνα. Σύμφωνα με την παράδοση, μέσα σε ένα βράδυ έφερε καβάλα στο μουλάρι του την εικόνα του αγίου Ξενοφώντος στον Μαζωτό από την εκκλησία του χωριού Βουκολίδα. Με τα χρήματα που συγκέντρωσε από τους συγχωριανούς του, έγινε κατορθωτό να κτιστεί το ξωκλήσι του Αγίου Ξενοφώντος Εξορινού, που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα του νησιού. Η παράδοση αναφέρει επίσης ότι από τότε οι Τούρκοι έφυγαν από το χωριό.

Είναι ένα μεγάλο σε μέγεθος έργο, το οποίο φαίνεται ότι δυσκόλεψε αρκετά τον καλλιτέχνη, αφού χρειάστηκε έναν χρόνο για να το ολοκληρώσει. Τα πόδια του μουλαριού είναι ογκώδη και ακατέργαστα για να μπορούν να σηκώνουν το άνω τμήμα του έργου. Ο Χατζηδημήτρης είναι ντυμένος παραδοσιακά, με τη χαρακτηριστική κυπριακή βράκα, το γιλέκο, το ζωνάρι και τις μπότες, ενώ στο κεφάλι φορά φέσι. Το μουλάρι είναι φορτωμένο με δισάκι, απαραίτητο για τη μεταφορά των αναγκαίων για ένα ταξίδι. Ο Αργυρού χρησιμοποιεί πραγματικά έτοιμα υλικά, όπως σπάγκο, σχοινί, δερμάτινο πουγκί και μέταλλο για τα χαλινάρια και τους αναβολείς των ποδιών.

Αφροδίτη

1980

Ασβεστόλιθος Ξυλοφάγου

Η Αφροδίτη γυμνή, τη στιγμή, που σύμφωνα με τον μύθο, αναδύεται από τη θάλασσα της Πάφου. Με τα χέρια της απομακρύνει το νερό από τα μαλλιά της, ενώ σταγόνες κυλούν στα στήθη της.

Η Σταύρωση

1984-1985

Ξύλο Λεύκης, Σύνολο τριών γλυπτών

Παριστάνεται ο Χριστός Εσταυρωμένος με την Παναγία στα δεξιά του και τον αγαπημένο μαθητή του, Ιωάννη τον Θεολόγο στα αριστερά του. Και οι δύο μορφές βρίσκονται σε παρακλητική στάση, με εντονότερη εκείνη του Ιωάννη, καθώς τα χέρια του είναι ανυψωμένα μέχρι το ύψος του κεφαλιού.

Ο Χριστός φέρει ακάνθινο στεφάνι. Τα χέρια του έχουν δημιουργηθεί ξεχωριστά από τον κορμό του σώματος και έχουν κολληθεί πάνω σε αυτό. Οι παλάμες του είναι καρφωμένες με πραγματικά καρφιά πάνω στον σταυρό. Ο σταυρός είναι στερεωμένος σε πέτρινη βάση, στο πάνω μέρος της οποίας έχει σκαλιστεί ένα κρανίο: σύμφωνα με τη θεολογική παράδοση, είναι το κρανίο του Αδάμ, ο οποίος τάφηκε στον Κρανίου Τόπο, δηλαδή στον Γολγοθά. Η λόγχη με την οποία τρύπησαν την πλευρά του Χριστού και η κάλαμος με τον σπόγγο στην άκρη που πότισαν με ξύδι για να το δώσουν στον Χριστό, τοποθετούνται στις οπές δεξιά και αριστερά του Εσταυρωμένου.

Ο ∆ιγενής Ακρίτας και ο Πενταδάκτυλος

Μεταξύ 1980 και 1985 (;)

Ασβεστόλιθος Ξυλοφάγου

Σύμφωνα με την παράδοση, ο θρυλικός ήρωας του Βυζαντίου ∆ιγενής Ακρίτας, καταδιώκοντας έναν Σαρακηνό εχθρό, υπερπήδησε το βουνό στηριζόμενος σε μία κορυφή, πάνω στην οποία αποτυπώθηκε η παλάμη του. Από τότε η κορυφή εκείνη, όπως και ολόκληρη η οροσειρά, πήρε το όνομα «Πενταδάκτυλος».

Αυτήν την παράδοση αφηγείται το έργο Ο ∆ιγενής Ακρίτας και ο Πενταδάκτυλος. Είναι το μεγαλύτερο και ογκωδέστερο έργο που εκτίθεται στο Μουσείο Κώστα Αργυρού. Ο ήρωας φορά την πανοπλία του και τις μπότες του. Το αριστερό του χέρι βυθίζεται στην κορυφή του βουνού, ενώ το δεξί στηρίζεται σε μία στήλη που πιθανότατα παραπέμπει στο κοντάρι του. Τα ανάγλυφα δέντρα και το πουλί συμβολίζουν τη χλωρίδα και την πανίδα του βουνού.

Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ

1983

Ξύλο Λεύκης

Ο αρχάγγελος Μιχαήλ παρουσιάζεται με την ιδιότητα του ψυχοπομπού. Κρατά στο αριστερό του χέρι μία παιδική ψυχή και στο δεξί το αιματοβαμμένο σπαθί του, με το οποίο έχει μόλις σκοτώσει τον διάβολο, που είναι πεσμένος καταγής και τον πατά με τις κατακόκκινες από το αίμα μπότες του. Ο αρχάγγελος, ως στρατηλάτης, φορά στρατιωτική στολή. Οι επωμίδες του φέρουν αποτροπαϊκές μορφές για να διώχνουν τους δαίμονες που επιβουλεύονται τις ψυχές. Οι μπότες του αρχαγγέλου δένονται με πραγματικά κορδόνια. Ο διάβολος διακρίνεται από τα κέρατα που φέρει στο κεφάλι και είναι ξεχωριστό γλυπτό.

Η Βάπτιση του Ιησού

1992

Ξύλο

Ανάγλυφη αντιγραφή σε ξύλο από εκκλησιαστική εικόνα που απεικονίζει την βάπτιση του Ιησού. Αποτελείται από τρία τεμάχια ξύλου, ενωμένα μεταξύ τους. Φέρει την επιγραφή "Η Βάπτισις του Χριστού", ως τίτλο, ενώ αμέσως πιο πάνω αναπαρίσταται το Άγιο Πνεύμα με τη μορφή περιστεριού με ανοικτά φτερά. Τα αρχικά του καλλιτέχνη τοποθετούνται στην πάνω δεξιά γωνία.

Ο Αργυρός Τζιας, πατέρας του Κώστα Αργυρού

μεταξύ 1990 και 1993

Ψηφιδωτό

Ψηφιδωτό που απεικονίζει τον πατέρα του, Αργυρό Τζιά, ντυμένο με παραδοσιακή κυπριακή βράκα και με καπέλο στο κεφάλι. Οι ψηφίδες είναι φτιαγμένες από τον ίδιο τον καλλιτέχνη.

∆ύο φυτά με λουλούδια και μέλισσες

1982

Εγχάραξη σε γυαλί

Πρόκειται για το ένα από τα δύο γνωστά έργα του καλλιτέχνη και το μοναδικό που βρίσκεται στο Μουσείο, τα οποία φιλοτεχνήθηκαν με την τεχνική της εγχάραξης σε γυαλί. Η εγχάραξη στη γυάλινη επιφάνεια γινόταν με τη χρήση οδοντιατρικού εργαλείου, μία διαδικασία που απαιτούσε ιδιαίτερη προσοχή και υπομονή.